У Выдавецкім доме «Звязда» пры падтрымцы Пастаяннага камітэта Саюзнай дзяржавы Беларусі і Расіі пабачыў свет альбом «Подзвіг савецкага народа бессмяротны: новыя экспазіцыі «Брэсцкай крэпасці-героя» і Музея Перамогі на Паклоннай гары ў Маскве: да 80-годдзя пачатку Вялікай Айчыннай вайны».
Лаканічнае выданне бачыцца выключна значнай падзеяй не толькі ў плане расповеду пра Вялікую Айчынную вайну, яе пачатак, пра першыя дні драматычнага перыяду абароны Савецкай краіны ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў, пра іншыя этапы самай жахлівай вайны ў свеце. Кніга-альбом паказвае характар, сучасны ўзровень музейных магчымасцяў у захаванні гістарычнай памяці, розных экспанатаў і розных музейных рэканструкцый дзеля патрыятычнага выхавання грамадства. Дзеля таго, каб пераканаць увесь свет, пакаленні людзей, якія не бачылі Вялікую Айчынную на свае вочы, што неверагоднай сілы мужнасць тых, хто аб'яднаў у адным клопаце, у адной справе з мэтай перамагчы ворага, перамагчы люты фашызм, дазволіла прайсці праз выпрабаванні, нанесці ўдар па Германіі і яе сатэлітах, яе прыспешніках, па ўсіх тых, хто ішоў на нашых прашчураў у несправядлівым паходзе са зладзейскімі мэтамі.
У гэтыя музеі — і ў мемарыяльны комплекс «Брэсцкая крэпасць-герой» (быў адкрыты 25 верасня 1971 года) і ў «Музей Перамогі» (Цэнтральны музей Вялікай Айчыннай вайны 1941—1945 гг.) у Маскве (найбуйнейшы ў Расіі музейны комплекс, прысвечаны Вялікай Айчыннай вайне, адкрыты 9 мая 1995 года), — прыходзяць тысячы і тысячы людзей з Беларусі і Расіі, з усіх постсавецкіх прастораў, з усяго свету. Прыходзяць, каб сэрцам, душою дакрануцца да памяці, каб адчуць гарачае полымя неймаверна складанай барацьбы. Прыходзяць дзеці, унукі, праўнукі, прапраўнукі, часам — рэдкія, адзінокія сведкі далёкіх падзей. Тут, у сценах крэпасці і ў маскоўскіх музейных залах, плачуць, змахваюць слязу, адчуваюць боль у сэрцы. Сюды прыходзяць, каб спасцігнуць усю праўду, дарослыя і дзеці... На адной з першых старонак кнігі — словы Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь Аляксандра Лукашэнкі з яго выступлення на цырымоніі ўскладання вянкоў да манумента Перамогі з нагоды 76-й гадавіны Вялікай Перамогі: «Сёння я задаюся пытаннем, як і вы: ці маглі героі вайны падумаць, што праз 80 гадоў іх дзецям і ўнукам давядзецца змагацца за праўду пра Вялікую Перамогу, за права ўганароўваць у гэты святы дзень воінаў-пераможцаў?
Гэта нечувана, што ў той час, калі мы непакоімся пра захаванне памяці, нашчадкі акупантаў і іх паслугачоў — яны папракаюць нас у мілітарызме і праслаўленні вайны. Кожны трэці. Мы, як ніхто іншы, схапілі гэтага гора і пастаянна гаворым пра тое, што вайна — страшна. Нам не патрэбна вайна.
Сёння мы павінны адкрыта гаварыць, што беларусы ў гады Вялікай Айчыннай упершыню ў сваёй гісторыі сутыкнуліся з масавым і планамерным вынішчэннем мірнага насельніцтва. Гэта на руках фашыстаў, паліцаяў і іншых калабарантаў кроў тысяч і тысяч, мільёнаў нявінных ахвяр — жанчын, старых і дзяцей.
Свет павінен ведаць і пра трагедыю нашага народа, беларускага народа. І мы будзем гэтую тэму ўзнімаць на самы высокі міжнародны ўзровень. Каб яны помнілі і не забываліся».
Зазірніце хоць бы віртуальна — праз старонкі кнігі-альбома, які адкрывае серыю выданняў, прысвечаных экспазіцыям ваенна-гістарычных музеяў Беларусі і Расіі, — у памяць, у тыя даўнія драматычныя падзеі. І вы знойдзеце — праз самыя розныя артэфакты, выкладзеныя беларускімі і расійскімі музейшчыкамі, выразна пракаментаваныя імі, сведчанні болю і мужнасці, трагедыйнасці жахлівага ваеннага жыцця і выключнага гераізму. Чытаем пад адным з экспанатаў: «Будзільнік, знойдзены пасля вайны на тэрыторыі Цярэспальскага ўмацавання, сумна вядомы на ўвесь свет. Ён спыніўся ў тое імгненне, калі на крэпасць былі скінуты першыя фашысцкія снарады. Гадзіннік адлюстраваў імгненне, у якім жыццё мільёнаў людзей раздзялілася на «перад» і «пасля». Вось у імя гэтага «пасля», відавочна, і варта ствараць такія праекты, якія ініцыіраваў Пастаянны камітэт Саюзнай Дзяржавы на чале з Дзяржаўным сакратаром Дзмітрыем Мезенцавым. Трэба нагадаць, што ў сваіх гутарках, на сустрэчах перш-наперш з журналістамі і раней Дзмітрый Фёдаравіч акрэслена гаварыў пра ролю Вялікай Айчыннай вайны, месца памяці пра яе ў фарміраванні характару, свядомасці нашых народаў, у вызначэнні агульных прыярытэтаў гуманістычнага развіцця грамадства ў Расіі і Беларусі.
Выступаючы на ваенным парадзе ў азнаменаванне 76-й гадавіны Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне, Прэзідэнт Расійскай Федэрацыі Уладзімір Пуцін (і гэтыя словы ўвайшлі ў кнігу-альбом) зазначыў: «У гэтым годзе спаўняецца 80 гадоў з пачатку Вялікай Айчыннай вайны. Адказам на ўварванне нацысцкіх полчышчаў стала агульнае, грознае, непераадольнае пачуццё рашучасці адбіць нашэсце. Зрабіць усё, каб вораг быў пераможаны, каб злачынцы, забойцы панеслі непазбежнае і справядлівае пакаранне.
Cавецкі народ выканаў гэтую святую клятву, адстаяў Радзіму і вызваліў краіны Еўропы ад карычневай чумы. Вынес нацызму гістарычны прысуд і магутнасцю зброі на палях бітваў, і сілай сваёй маральнай, чалавечай слушнасці, ахвярнай мужнасці салдацкіх маці, вернасцю тых, хто кожны дзень чакаў ад родных лістоў з фронту.
Гісторыя патрабуе рабіць высновы і здабываць урокі. Але, на жаль, шмат што з ідэалогіі нацыстаў, тых, хто апантаны вар'яцкай тэорыяй пра сваю выключнасць, ізноў спрабуюць паставіць на ўзбраенне. Расія паслядоўна адстойвае міжнародныя правы, пры гэтым мы будзем цвёрда абараняць нашы нацыянальныя інтарэсы, забяспечваць бяспеку нашага народа. Надзейныя гарантыі гэтаму — доблесныя Узброеныя сілы Расіі, нашчадкі салдат Перамогі...»
Тэксты да кнігі-альбома «Подзвіг савецкага народа бессмяротны: новыя экспазіцыі «Брэсцкай крэпасці-героя» і Музея Перамогі на Паклоннай гары ў Маскве: да 80-годдзя пачатку Вялікай Айчыннай вайны», першая прэзентацыя якой адбудзецца 21 чэрвеня 2021 года ў Брэсце, напісалі Л. Бібік і С. Любянкова. У рэдакцыйны савет выдання ўвайшлі вядомыя арганізатары музейнай справы, скіраванай на захаванне ваеннай памяці, — дырэктар мемарыяльнага комплексу «Брэсцкая крэпасць-герой» Р. Бысюк, дырэктар Музея Перамогі А. Школьнік, іх намеснікі — Л. Бібік, С. Любянкова. У кнігу ўвайшлі фотаздымкі, зробленыя Алегам Палешчуком і Андрэем Лебедзевым. Да работы над альбомам спрычыніліся і іншыя рупліўцы. Поруч з супрацоўнікамі Выдавецкага дома «Звязда», Паліграфічнага камбіната імя Якуба Коласа шмат намаганняў для таго, каб праект здзейсніўся, прыклалі кіраўнікі, супрацоўнікі Пастаяннага камітэта Саюзнай дзяржавы на чале з Дзяржаўным сакратаром Дзмітрыем Мезенцавым.
Кніга-альбом, якая ўжо сама па сабе з'яўляецца добрым урокам патрыятычнага выхавання, прыйдзе ў розныя бібліятэкі Саюзнай дзяржавы Беларусі і Расіі, не выключана, што яна трапіць і ў агульнаадукацыйныя школы. І самае істотнае, важнае тое, што яна павінна справакаваць актыўны працяг работы па пашырэнні вядомасці пра многія і многія экспанаты ваенна-гістарычнай памяці. Кнігі, альбомы такога кшталту, падрыхтаваныя чуйнымі, уважлівымі спецыялістамі, дазволяць разгарнуць новыя абсягі ў справе захавання сапраўднай гісторыі пра Вялікую Айчынную вайну 1941—1945 гадоў, пра яе ўдзельнікаў, якія не шкадавалі сваіх жыццяў у імя светлай, мірнай будучыні наступных пакаленняў, нас з вамі. І мы, нашчадкі, ім абавязаны...
Інфармацыя падрыхтавана па матэрыялах "Звязда".
У гандлёвых аб'ектах РУП "Белсаюздрук" можна набыць кнігі пра падзеі Вялікай айчыннай вайны.